Leśce

Leśce – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie lubelskim, w gminie Garbów, 2 km od trasy głównej Lublin – Warszawa, przy szosie nr. 828.

Zabytkowy dworek z 1855r. należącego do zespołu dworsko-parkowego wpisany do rejestru zabytków  z nr rej.: A/906 z 1.04.1985.

 

 

 

Wieś Leśce (pierwotnie Leszcze) po raz pierwszy odnotowana została w roku 1383 jako należąca do parafii Garbów. W dokumentach z roku 1417 opisane są granice wsi z Bogucinem i Księżycami. Była to własność szlachecka o charakterze cząstkowym. Około roku 1400 wzmiankowany jest Piotr Leszczecki, który kupił sołectwo we wsi Jastkowa Dąbrowa i włączył je do wsi Leszcze. Spośród XV-wiecznych właścicieli odnotowani są: w latach 1417-30 Piotr herbu Nałęcz; 1420-57 Jan Leszczecki; 1441-66 Piotr z Lesiec alias Piotrowic; 1470-80 dziedzic Grot i Andrzej herbu Nałęcz. W końcu XV wieku funkcjonowały na terenie wsi dwa folwarki. W roku 1512 dobra Józefa z Lesiec zostały skonfiskowane za niestawienie się na wyprawę i nadane Stanisławowi Lodzi. W połowie XVII wieku większą częścią majątku lesieckiego władały Brygitki Lubelskie, które nabyły te ziemie od Gabryjela Lesieckiego, od potomków Aleksandra Sieprawskiego, Rafała i Wojciecha Lesieckich i Mikołaja Rybczewskiego. W rękach szlacheckich pozostawały wówczas niewielkie cząstki należące do Jakuba Sługockiego, Marcina Wolańskiego, Daniela i Jana Lesieckich oraz Hanny Sługockiej. Około połowy XVIII w. dobra Leśce należały do rodziny Dmińskich, a następnie przeszły na własność Dąbrowskich. W roku 1785 Kazimierz Dmiński sprzedał majątek Ludwikowi Dąbrowskiemu, żonatemu z Petronelą z Bielińskich, którzy to małżonkowie w 1795 r. zapisali Leśce swojemu synowi Michałowi Dąbrowskiemu. Po jego śmierci majątek został przekazany w 1834 r. dzieciom: Juliannie, Lucynie, Leonardowi i Eligiuszowi Dąbrowskim, które w tym samym roku sprzedały dobra Marcelemu Ligowskiemu. Po niepotomnej śmierci Marcelego Ligowskiego dobra przeszły w 1836 r. na dzieci jego brata. Po spłaceniu spadkobierców wyłącznym właścicielem został Ludwik Zembrzucki, który już w 1837 r. sprzedał majątek Wojciechowi Kołczyńskiemu, a ten z kolei w 1839 r. odsprzedał dobra Janowi Dobrzańskiemu.

 

Sytuacja własnościowa majątku ustabilizowała się dopiero w 1850 roku, wtedy Leśce kupił Dionizy Trzciński (1817 – 1904). Od tego czasu aż do II wojny światowej majątek pozostawał w rękach jednej rodziny. Po nabyciu Lesiec Dionizy Trzciński wzniósł nową, zachowaną do naszych czasów siedzibę, którą usytuowano w niewielkiej odległości na zachód od starego dworu. Budowa nowego domu zakończona została w roku 1855. W sposób istotny rozbudowane zostało także zaplecze gospodarcze, bowiem na początku XIX w. na terenie folwarku lesieckiego znajdowały się 23 drewniane budynki gospodarcze i wiatrak. Wg pomiaru z 1885 r. majątek liczył około 526 ha ziemi. Oprócz prowadzenia majątku lesieckiego Trzciński kierował także dużą huta szkła w Hucie Runiańskiej (vel. Rudzieńskiej) w pow. chełmskim (dziś Ruda Huta), która odziedziczyła po swoim ojcu Laura z Kamieńskich. W 1906 r. właścicielem całości został Witold Trzciński (1851 – 1930). W Leścach osiadł on już kilka lat wcześniej, po śmierci swojej matki. Małżeństwo Witolda i Zofii z Unrugow miało troje dzieci – zmarłego przedwcześnie Tadeusza (1888 – 1913), Zofię (1890 – 1977) – rzeźbiarkę, żonę malarza i grafika Zygmunta Kamińskiego i Janinę (1895 – 1989) zamężną z Bolesławem Studzińskim. Dramatyczną cezurą w funkcjonowaniu majątku lesieckiego były wydarzenia wiosenne 1915 r., podczas których spłonęła większość budynków gospodarczych folwarku, natomiast szczęśliwie ocalał dwór. Okres międzywojenny musiał być zatem czasem odbudowy majątku. W 1933 r. w wyniku działu rodzinnego większą część majątku przejęli Janina i Bolesław Studzińscy, którzy zostali faktycznymi gospodarzami Lesiec do czasu jego upaństwowienia. Wkrótce po wojnie rozebrane zostało północne parterowe skrzydło dworu mieszczące kuchnie i w tak okrojonej formie obiekt zaczęła użytkować szkoła. W 2000 r. dwór został zakupiony przez prywatnych właścicieli, którzy przeprowadzili generalny remont, starając się przywrócić siedzibie i jej otoczeniu dawną świetność. „Dwór LEŚCE” 21-080 Garbów, Leśce 43, tel:501 016 312 Otrzymał prestiżową nagrodę za odnowione zabytki ” Laur Konserwatorski”.We dworze odbywają się przyjęcia weselne. 

 Pozostałości parku dworskiego o pow. 2 ha mają czytelny układ przestrzenny, który wskazują stare drzewa. Park od północy ogranicza szpaler grabowy. Od strony szosy ogrodzony jest siatką. W jego wschodnich partiach zachowane są fragmentarycznie stare aleje lipowe i grabowe. Jedna z nich prowadzi do budynku dworu. Za dworem widoczne są pozostałości szerokiej osi widokowej z prospektem na stawy. Tutaj znajduje się kilka starszych i rzadszych okazów drzew. Niektóre części parku zatraciły swój charakter i zabytkowe wnętrza na skutek sposobu użytkowania. Zachowało się ok. 310 drzew należących do 29 gat.

Na stronie http://www.lesce.pl/ odbyć można wirtualną wycieczkę po dworze i jego okolicy oraz zapoznać się z ofertą ośrodka.