Kośmin
Na zespół dworsko – parkowy składa się :Parterowy budynek w klasycyzującym , uproszczonym detalu z piętrowym ryzalitem przykryty wielospadowym dachem. Park otaczający dwór tworzy od frontu dość dobrze czytelne wnętrza przejazdowe okolone drzewostanem , którego znaczna część to stały drzewostan dawnego parku.
Niewielki dwór otoczony parkiem wybudowała w miejsce starych zabudowań Anna z Kisielnickich wraz z mężem Tadeuszem Kossakiem w latach 1907-1911.. W 1911 r Kossakowie sprzedali dwór Zofii Zalewskiej za 46 tys. rubli. W 1935 dwór odkupiła Helena z Erbów Tańska , a po niej dziedziczą Tadeusz Tański, Anna Miklaszewska i Andrzej Miklaszewski.
W 1944 r w obawie przed Armią Czerwoną z pomocą partyzantów AK, właściciele opuścili dwór. W tym samym roku po reformie rolnej i przejęciu majątku przez Skarb państwa budynki przekazano w użytkowanie szkole.
Wieś położona jest w pradolinie Wieprza, otaczająca ziemię od strony zachodniej i północnej przy trasie Warszawa – Lublin. Strona południowa graniczy z najmłodszą wsią gminy – Cezarynem, będącym niegdyś awulsem Kośmina tzw. małym folwarkiem i powstałym w wyniku parcelacji części majątku pod koniec XIX wieku.
W XII wieku osada należała do Ziemi Stężyckiej i podlegała Zakonowi Benedyktów w Sieciechowie wraz z terenami Ziemi Lubelskiej z nadania księcia Henryka Sandomierskiego. Tym sposobem książę zagospodarowywał słabo rozwinięte ziemie Lubelszczyzny. Biskup Bodzanty w 1359 r. zwolnił mieszkańców od dziesięciny kościelnej na 30 lat, przyciągając masową migrację ludności. XV wiek był okresem kiedy Kośmin stał się wsią szlachty zagrodowej i należał do parafii Gołąb do 1942 roku.
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego tak przedstawia dzieje wsi: „Kośmin zostawał długo w ręku Scypionów, następnie przeszedł do Miastkowskich, z kolei do Kamienickich a w roku 1879 nabył te dobra p. Lingenau. Miastkowscy pozostawili tu most łukowy na Wieprzu przy szosie, w 1856 roku zniesiony i zwykłym na palach zastąpiony.
Wieś składa się z 26 gospodarzy, posiadających po 15 mórg ziemi prócz serwitutów. We wsi mieszka też trzech szlachty, którzy mają po włóce ziemi, od dawna im nadanej za wojenne zasługi. Lud niezamożny trudni się uprawą cebuli.”
