Dłużew

Cel podróży: zespół dworski, XIX-XX w., nr rej.: A-384 z 25.02.1986 i z 1.0-9.2003: dwór i park

Dłużew – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim, w gminie Siennica

Współrzędne dworu

N 52.050733

E 21.597335

Dłużew to wieś szlachecka, która od początku XX wieku należała do Stanisława Dłużewskiego. Na jego to polecenie Stanisław Witkiewicz stworzył plan dworku w stylu podhalańskim. Jednak do budowy nie doszło gdyż zgromadzone drewno strawił ogień. Stanisław Dłużewski zdecydował się wtedy wybudować murowany dwór według planu Jana Heuricha Młodszego.

W ten sposób w latach 1901-1902 powstał budynek na planie prostokąta, murowany z cegły i otynkowany, częściowo parterowy, częściowo piętrowy, podpiwniczony, z poddaszem przekrytym dachem spadowym o połaciach z dachówki, z lukarnami i głównym wejściem osłoniętym portykiem wspartym na czterech parach kolumn. Stylem odpowiadał innym szlachecki dworkom mazowieckim.

Dłużewscy jako jedni z pierwszych w tej części Mazowsza przeprowadzili uwłaszczenie chłopów w dobie powstania styczniowego. Zasłynęli także jako świetni i przedsiębiorczy gospodarze. Wyprodukowane w Dłużewie produkty mleczne sprzedawali w Warszawie pod szyldem Mleczarni Nadświdrzańskiej. Najbardziej znany punkt sprzedaży znajdował się w eksponowanym miejscu przy skrzyżowaniu Nowego Światu i Alej Jerozolimskich. Był uważany za pierwowzór barów mlecznych.

Po śmierci Stanisława majątek przeszedł na własność jego dwóch córek: Marii Rzewuskiej i Zofii Kańskiej. W 1937 r. Zofia wykupiła go od siostry, skupiając w całości dobra dłużewskie. W jej posiadaniu pozostawały aż do II wojny światowej.

Dzięki temu, że dwór w Dłużewie leżał zawsze z dala od głównych dróg komunikacyjnych, był w czasie I wojny światowej miejscem azylu, w którym uciekinierzy z różnych stron Polski mogli w spokoju przeczekać okres wojennej zawieruchy.

Jesienią 1939 r. dłużewski majątek ponownie stał się schronieniem dla wielu ludzi. Wśród nich była pisarka Zofia Nałkowska, która opisała go w swoich „Dziennikach z czasów wojny”: „Duży dom, niestary, brzydki. (…)

Ganek z kolumnami, pleciony gęsto chmielem, herb na tympanonie (…) Po kolacji odbywają się wspólne modlitwy, duża, bardzo tęga pani Moczarska w okularach odczytuje głośno litanię, a inni powtarzają refren.”

Po 1946 r. majątek upaństwowiono i rozparcelowano.

Od 1978 r. właścicielem rezydencji jest Warszawska Akademia Sztuk Pięknych.

Dom Pracy Twórczej Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie często gości w Dłużewie wykładowców i studentów.

Otaczający dwór, pięknie utrzymany park jest znakomitym plenerem dla artystów.

A tuż przy murze dworskim płynie wartko Świdr.

Dłużew na mapie google